Istotną funkcjonalnością w katalogu OPAC jest możliwość „przypinana” filtrów dla konkretnych grup faset.
Każdy wybrany filtr w trakcie wyszukiwania jest widoczny (w formie pinezki ) w panelu znajdującym się tuż nad wynikami wyszukiwania. Będzie on automatycznie profilował wyniki wyszukiwania.
Fragment katalogu z przypietymi filtrami
Rozwiązanie to jest użyteczne, gdy poszukujemy konkretnego typu dokumentu (audiobooka, książki lub filmu) i interesuje nas wybrana agenda biblioteczna lub rok wydania czy produkcji.
W bocznej części tego samego panelu (po prawej stronie) znajduje się również ikonka kosza (tu zaznaczona czerwoną strzałką), której użycie umożliwia jednorazowe usunięcie wszystkich wcześniej założonych filtrów (poza filtrami przypiętymi na stałe – Przypinanie filtrów)
Ikona kosza po prawej stronie (oznaczona czerwoną strzałką)
Wyszukując fasetowo użytkownik rozpoczyna od wyszukiwarki wpisując w niej zapytanie, a następnie zawęża wyniki stosując system nawigacji fasetowej.
hasło „Mielec” - wpisne w wyszukiwarce
---------------
hasło „Mielec” z przypiętymi (zaznaczonymi) Fasetami (filtrami):
- Forma i typ (Mapy),
- Dostępność (Dostępne).
Nawigacja fasetowa
W wynikach wyszukiwania automatycznie otrzymujemy wygenerowane filtry, które gromadzą frazy, występujące najczęściej w wyszukanych rekordach.
Wyszukiwarka „podpowiada” m.in.:
- autorów dokumentów
- tematy,
- lata wydań dokumentów
- lokalizacje zbiorów
- dostępność zbiorów
Deskryptory
Do tworzenia filtrów wykorzystywane są także deskryptory Biblioteki Narodowej (DBN).
Część deskryptorów (DBN) może być bardzo szczegółowa, inne ogólnie określają dziedziny czy ujęcia tematu. Stosowanie ich jest ściśle określone w przepisach katalogowania Biblioteki Narodowej.
Fasety i filtry
Większość faset gromadzi dużo filtrów. Zastosowano więc metodę pokazywania 5 najczęściej wypełnianych filtrów (deskryptorów).
Aby zobaczyć wszystkie filtry w danej grupie należy kliknąć Pokaż więcej… Cyfry w nawiasie (obok nazw filtrów ) oznaczając ilość „przypiętych” do niego dokumentów.
Wyszukiwane hasło: Ekologia
Faseta: Temat i 5 najczęściej używanych filtrów oraz jej rozwinięcie, czyli Pokaż więcej...
Wykaz stosowanych faset:
Faseta: Format i typ
Postać dokumentu, np.:
- Książka
- Audiobook
- Mapy
- Gry i zabawki
Forma, np.:
- Poezja
- Dramat (rodzaj)
- Poezja
Faseta: Dostępność
Określa dostępność publikacji w bibliotece (4 kategorie)
- dostępne – dokument można w tym momencie wypożyczyć
- wypożyczone – wypożyczone, ale można zapisać się
- tylko na miejscu – do korzystania wyłącznie na miejsce
- nieokreślona – zbiory w opracowaniu, u introligatora
Faseta: Placówka
czyli w jakiej placówce znajduje się dana publikacja
Wykaz placówek MBP
Faseta: Autor
Twórcy książek – autorzy, ilustratorzy, tłumacze, redaktorzy, autorzy opracowań (np. lektur), itd. – osoby mające wpływ na zawartość publikacji
Twórcy filmowi, muzycy, itp.
Faseta: Rok wydania
Rok wydania dokumentu
Faseta: Okres powstania dzieła
Czas kiedy dokument powstał (data pierwszego wydania oryginału)
Rok powstania dokumentu i rok jego wydania mogą być różne.
Faseta: Kraj wydania
Kraj, w którym ta konkretna publikacja została wydana – nie ma znaczenia narodowość pisarza, język oryginału, czy tłumaczenia, tylko miejsce wydania.
Faseta: Język
Język w jakim książka jest wydana, nie ma znaczenia miejsce wydania czy język oryginału.
Faseta: Odbiorca
Dla jakiej grupy odbiorców przewidziana jest dana publikacja – może to być np.:
- grupa wiekowa
- grupa zawodowa
- poziom nauczania, znajomości języka
Faseta: Przynależność kulturowa
Przynależność językowo-etniczna, krąg kulturowy, język lub języki jakimi posługują się twórcy dzieła.
Zdarza się, że przynależność kulturowa twórcy klasyfikowana jest do dwóch obszarów:
Np. Jerzy Kosiński – klasyfikowany jest równocześnie do Literatury polskiej i Literatury amerykańskiej
Faseta: Temat
Temat/tematy publikacji. Do jednego utworu może być przypisanych kilka tematów.
Czasem w nawisie temat zostaje uszczegółowiony, np.:
- Odra (rzeka)
- Odra (komputer)
- Odra (choroba)
- Odra (czasopismo)
Jako temat mogą pojawić się też nazwy osób historycznych, fikcyjnych – głównych bohaterów powieści, filmów:
- Joanna Chyłka (postać fikcyjna)
- Andrzej Kmicic (postać fikcyjna)
- Rzepicha (postać legendarna)
Faseta: Temat: dzieło
Podawane są tytuły książek, opowiadań, audiobooków, filmów
Faseta: : Temat: czas
Czas fabuły powieści, filmu, itp.
Faseta: Temat: miejsce
Miejsce lub miejsca, gdzie dzieje się akcja utworu.
Miejscowość, region, kraj, którego dotyczy publikacja
Miejsca rzeczywiste i fikcyjne:
- Starożytny Rzym
- Rzym (Włochy)
- Odra (rzeka)
- Śródziemie (kraina fikcyjna)
- Soplicowo (miejscowość fikcyjna)
- Tatry (góry)
- Mnich (góra)
- Włochy
- Włochy (Warszawa ; część miasta)
Faseta: Gatunek
Określa gatunek publikacji, np.:
- Powieść
- Kryminał
- Romans
- Fantastyka
- Saga rodzinna
- Pamiętniki i wspomnienia
- Wydawnictwa dla dzieci
- Publikacja bogato ilustrowana
- Opracowanie
Faseta: Dziedzina i ujęcie
Jest to dziedzina lub ujęcie tematu zawartego w publikacji
----------------
W najnowszej wersji wyszukiwarki można zacząć od wyszukiwania wg Formy publikacji (Książki, Audiobooki, E-booki, Filmy i seriale, Gry i zabawki)
Więcej w artykule: Wyszukiwanie przez rodzaj zbiorów [w przygotowaniu]
